Het Theaterorgel ofwel Bioscooporgel werd vroeger gebruikt voor de zwijgende film.
Het was geweldig om naar een knipperende zwart/wit film te kijken van Laurel en Hardy of Buster Keaton en dan het orgel als begeleiding.

Naast de imposante volle klanken zijn er ook veel effecten op te vinden zoals:

Autoclaxon, Vogeltjes, Druminstrumenten, Sirene, Stoomfluit, Paardehoeven, Wind en regen.

De luchtbalgen wordt via een elektromagneetventiel door lucht aangestuurd.

Beneden staat de speeltafel. Voor het oog ziet deze hetzelfde eruit als een groot orgel met heel veel knopjes maar uit deze speeltafel komt totaal geen geluid.
Alles wordt op afstand bediend m.b.v. deze speeltafel.
Boven in de hal zitten, achter twee te openen ramen, de orgelkamers waar alle instrumenten zich bevinden.

Er luidt een gezegde: "In some ways a theatre organ is like a classical organ; in all other ways it is better".

Tsja, het is maar net wat de liefhebber vindt.

Er zijn overeenkomsten maar ook verschillen:

Een kerkorgel heeft voor elke registervoet een eigen rank met pijpen
Een theaterorgel heeft voor elke register een eigen rank met pijpen en verlengt met elke voethoogte de rank met 12 pijpen
Een theaterorgel heeft shutters om het volume te regelen
Een theaterorgel heeft tremulanten om het variërend theaterorgelgeluid te geven
Een kerkorgel heeft soms tremulanten maar meestal niet
Een theaterorgel heeft veel effecten zoals autoclaxon, regen, wind, paardehoeven, brandweerbel en nog veel meer
Een theaterorgel heeft druminstrumenten zoals een bassdrum, snaredrum, woodblock, tamboerijn, cymbaal, hihats en nog veel meer
Een theaterorgel heeft precussieinstrumenten zoals xylofoon, metallofoon (glockenspiel), vibrafoon, chrysoglott, harp, externe piano en nog veel meer
U ziet dat er overeenkomsten zijn maar ook verschillen.

U kunt in het "Lokatiemenu" van alles vinden waar de theaterorgels in Nederland staan.

In het kort kunt u ze o.a. vinden in:

- Amsterdam
- Boskoop
- Dordrecht
- Haarlem
- Hilversum
- Schiedam
- Steenwijk

Er zijn vele momenten dat u ze kunt zien, horen en voelen.

Zo zijn er natuurlijk de concerten maar ook organistendagen, open dagen en andere evenementen.

Kijk maar eens op de evenementenpagina. Te vinden in het hoofdmenu

Veel mensen die nooit een theaterorgel hebben meegemaakt realiseren zich niet dat er niet gewerkt wordt met luidsprekers.
De muziek wat u hoort komt van echte muziekinstrumenten.

Deze echte muziekinstrumenten zijn strategisch opgesteld achter twee gescheiden ruimtes (orgelkamers) welke via grote houten lamellen (shutters) in verbinding komen met het publiek (en organist uiteraard).

Elke toets die door de organist op de speeltafel ingedrukt wordt, wordt boven vertaald in een commando naar de magneetventiel die op zijn beurt lucht stuurt naar een balg die dan weer het muziekinstrument bedient.
Het blaasbalgje is dus het verlengstuk van de hand van de organist. Toets indrukken, balg uit, toon uit muziekinstrument.

Als de organist kiest voor een Xylofoon en de "C"-toets indrukt gaat er bij een echte Xylofoon een hamertje (die op de balg gemonteerd zit) naar beneden tegen de houten bar van de Xylofoon aan. "Toinggg".
Zo heeft elke houten bar van de Xylofoon een eigen balg met een hamer welke dus bediend wordt door de organist achter de speeltafel.

Nu heeft de organist natuurlijk niet alleen een Xylofoon. De orgelkamer zit vol met instrumenten zoals Klokkenspel, een echte piano (op afstand dus), Druminstrumenten, diverse geluidseffecten (allen op lucht), en natuurlijk honderden orgelpijpen van diverse klankkkleuren.

Om harder of zachter te kunnen spelen kunt u natuurlijk niet minder lucht in de instrumenten blazen. 

Dan wordt de pijp vals van toon of kan het hamertje niet meer goed slaan.
Hiervoor zijn er voor de grote ramen van de orgelkamers houten lamellen geplaatst. Ofwel shutters.
Deze worden door de organist met zijn beide zwelpedalen (linker en rechter orgelkamer) geregeld. 
De zwelpedalen ofwel volumepedalen zijn ook bekend bij het huiskamer elektronisch orgel.
Alleen bij een theaterorgel gaan de houten lamellen open en dicht naargelang het zwelpedaal bediend wordt.

Zo doet u als het ware het raam open en dicht om het geluidsvolume te regelen.
Geen luidsprekers dus !!

Een dispositie is de technische onderverdeling van het orgel.
Zo wordt er gesproken over hoeveel en welke registers het orgel bezit.
Hoeveel manualen (klavieren), welke accessoires (speelhulpen) en overige technische details aangesloten is aan het theaterorgel.

Het theaterorgel is tevens uniek vanwege de toycounter.
Een toycounter heeft vele effecten als "Tambourijn", "Snare Drum", "Base Drum", "Castagnetten", "Wood Block" en nog veel meer.
Deze kunnen veelal als apart effect bediend worden via een voet-piston of synchroon met het bedienen van een toets op het klavier.

Uniflex is bij ons eigenlijk uit nood geboren.
Eerst even één ding duidelijk maken. Uniflex is alleen een vervanger van de oude besturingsrelais.
Het commando van de speeltafel naar de orgelkamer. 
Deze ging vroeger per toets, per registerstop, per effectknop, per draad boven naar de orgelkamer.
Kortom duizend draden in een dikke bundel naar een groot relaisbord die op zijn beurt het weer doorstuurde naar het magneetventiel en dus de toon uit een bepaald instrument.

Deze draden en relais zijn zo oud dat veel versleten is en gaat haperen. Dit is nagenoeg niet te vervangen en er moet dus naar een goede oplossing gezorgd worden.

Nu gaat het commando van de toets enz. via een netwerkkabeltje naar boven en daar wordt het weer vertaald om dan via de oude weg weer naar de magneetventielen te gaan.

Dit betekent dus dat alle originele muziekinstrumenten in de orgelkamer nog steeds authentiek zijn en blijven.
Alleen de commando is vernieuwd.

Veel theaterorgels in Engeland en Amerika worden al door dit systeem bestuurd.

Wij houden het theaterorgel zo origineel en authentiek mogelijk. Maar als we moeten kiezen voor "niet meer te herstellen" of "moderne besturingsysteem" kiezen we zeker voor het laatste.

De voordelen zijn echt nagenoeg oneindig.
De belangrijkste voordelen even op een rijtje:

- Het orgel (speeltafel) zit niet meer vast aan een beperkte lengte bos draad (de ader van het orgel).
  Het kan dus overal geplaatst worden. In Haarlem bijvoorbeeld eindelijk een stuk het museum in,
  recht in het midden van de orgelkamers.

- Als alles eenmaal aangesloten is op de printen van Uniflex kunnen we allerlei extra mogelijkheden maken, zoals:
   - snel aanpassen van een per ongeluk verkeerd aangesloten pijp.
   - Toevoegen van extra functies zoals effecten
   - Extra transpositiemogelijkheid om bijvoorbeeld het "Blackpool"-effect te imiteren
   - Sostenuto of Sforzando mogelijkheid maken
   - Crescendopedaal zo aanpassen dat het keurig stapsgewijs de juiste instrumenten inschakelt.
   - Opnemen van het gespeelde muziek door de organist.
   - Later weer afspelen zonder dat de organist aanwezig is (Mooi om eens een rustige opname te maken)
   - De presets kunnen per organist snel een eenvoudig geprogrammeerd worden, naar ieders wens.
     Dit kan dan later, door met een druk op de knop de betreffende organist te kiezen, in één keer weer naar
     zijn/haar wens geactiveerd worden.
   - Er kan op afstand, zelfs met een Ipad of mobiel telefoon bediend worden om de orgelpijpen te stemmen.

Deze informatie kunt u vinden op de volgende link: Over ons
De geschiedenis van de NOF kunt u vinden op de volgende link: Geschiedenis NOF

Dat is het bijzondere van de Nederlandse Orgel Federatie.
Alle inkomsten gaan puur naar het voortbestaan en onderhoud van de theaterorgels.
Men hanteert een absoluut "anti-strijkstok"-beleid. Geen betaalde vrijwilligers en bestuursleden.

Alle vrijwilligerwerkzaamheden (inclusief het maken en onderhouden van deze website) worden gratis gedaan.
De vrijwilligers stoppen vaak zelfs eigen geld in projecten.
Zo kunnen we zoveel mogelijk besteden aan onze grote passie. Het theaterorgel.

De Nederlandse Orgel Federatie (verder: NOF) hecht veel waarde aan de bescherming van uw persoonsgegevens en dat uw privacy wordt gerespecteerd. In deze privacyverklaring willen we heldere en transparante informatie geven over hoe wij omgaan met persoonsgegevens. Wij doen er alles aan om uw privacy te waarborgen en gaan daarom zorgvuldig om met persoonsgegevens.
De NOF houdt zich in alle gevallen aan de toepasselijke wet- en regelgeving, waaronder de Algemene Verordening Gegevensbescherming.
Dit brengt met zich mee dat wij in ieder geval:

• uw persoonsgegevens verwerken in overeenstemming met het doel waarvoor deze zijn verstrekt, deze doelen en type persoonsgegevens zijn beschreven in deze Privacy verklaring;
• verwerking van uw persoonsgegevens beperkt is tot enkel die gegevens welke minimaal nodig zijn voor de doeleinden waarvoor ze worden verwerkt;
• vragen om uw uitdrukkelijke toestemming als wij deze nodig hebben voor de verwerking van uw persoonsgegevens;
• passende technische en organisatorische maatregelen hebben genomen zodat de beveiliging van uw persoonsgegevens gewaarborgd is;
• geen persoonsgegevens doorgeven aan andere partijen, tenzij dit nodig is voor uitvoering van de doeleinden waarvoor ze zijn verstrekt;
• op de hoogte zijn van uw rechten omtrent uw persoonsgegevens, u hierop willen wijzen en deze respecteren.

Als NOF zijn wij verantwoordelijk voor de verwerking van uw persoonsgegevens. Indien u na het doornemen van onze privacy verklaring vragen heeft hierover of contact met ons wenst op te nemen kan dit via onderstaande contactgegevens:

Uw persoonsgegevens worden door de NOF verwerkt ten behoeve van de volgende doeleinden
en rechtsgronden :

• Om te kunnen deelnemen aan de activiteiten van de NOF; (uitvoering overeenkomst)
• Het versturen van nieuwsbrieven en uitnodigingen. (toestemming betrokkene) Voor de bovenstaande doelstellingen kunnen wij de volgende persoonsgegevens van u vragen en opslaan:
• Persoonlijke identiteitsgegevens : naam, voornaam, adres, telefoonnummer, e-mail
• Persoonlijke kenmerken : geslacht, geboortedatum, facultatief: (voormalig) beroep We gebruiken de verzamelde gegevens alleen voor de doeleinden waarvoor we de gegevens hebben verkregen.

Verstrekking aan derden
De gegevens die u aan ons geeft kunnen wij aan derde partijen verstrekken indien dit noodzakelijk is voor uitvoering van de hierboven beschreven doeleinden. Zo maken wij gebruik van een derde partij voor:

• het verzorgen van de internetomgeving (webhosting);
• het verzorgen en verspreiden van ons ledenmagazine,nieuwsbrieven en uitnodigingen.

Wij geven nooit persoonsgegevens door aan andere partijen waarmee we geen verwerkersovereenkomst hebben afgesloten. Met deze partijen (verwerkers) maken wij hierin uiteraard de nodige afspraken om de beveiliging van uw persoonsgegevens te waarborgen.
Verder zullen wij de door u verstrekte gegevens niet aan derden doorgeven, tenzij dit wettelijk verplicht en toegestaan is.
Tevens kunnen wij persoonsgegevens delen met derden indien u ons hier toestemming voor geeft.
U heeft het recht deze toestemming ten allen tijde in te trekken,

Bewaartermijn
De NOF bewaart persoonsgegevens niet langer dan noodzakelijk voor het doel waarvoor deze zijn verstrekt dan wel op grond van de wet is vereist, met een maximale termijn van 5 jaar na laatste gebruik.

Beveiliging van de gegevens Wij hebben passende technische en organisatorische maatregelen genomen om persoonsgegevens van u te beschermen tegen onrechtmatige verwerking, zo hebben we bijvoorbeeld de volgende maatregelen genomen;

• We hanteren een gebruikersnaam en wachtwoordbeleid op al onze systemen;
• We pseudonimiseren en zorgen voor de encryptie van persoonsgegevens als daar aanleiding toe is;
• Wij maken back-ups van de persoonsgegevens om deze te kunnen herstellen bij fysieke of technische incidenten;
• We testen en evalueren regelmatig onze maatregelen;

Uw rechten omtrent uw gegevens
U heeft recht op inzage en recht op correctie of verwijdering van de persoonsgegeven welke wij van u ontvangen hebben. Bovenaan dit privacy statement staat hoe u contact met ons kan opnemen. Tevens kunt u bezwaar maken tegen de verwerking van uw persoonsgegevens (of een deel hiervan) door ons of door één van onze verwerkers.

Klachten
Mocht u een klacht hebben over de verwerking van uw persoonsgegevens dan vragen wij u hierover direct contact met ons op te nemen. U heeft altijd het recht een klacht in te dienen bij de Autoriteit Persoonsgegevens, dit is de toezichthoudende autoriteit op het gebied van privacy bescherming.

Wijziging privacy statement
De NOF kan zijn privacy statement wijzigen. Van deze wijziging zullen we een aankondiging doen op onze website.